Toegankelijke webwinkels dragen bij aan zelfstandigheid en onafhankelijkheid

Toegankelijkheidsonderzoek webwinkels

Goed werkende webwinkels kunnen mensen met een beperking meer zelfstandigheid en onafhankelijkheid bieden. Zo kunnen zij volwaardig meedoen in onze maatschappij. Om dat te bereiken moeten webwinkels nog flinke stappen zetten. “Webtoegankelijkheid zit in het DNA van onze organisatie”, stelt Taeke. “Het is integraal onderdeel van onze aanpak. De nieuwe Europese richtlijn, Directive (EU) 2019/882 vormde de aanleiding om de toegankelijkheid van grote Nederlandse webwinkels tegen het licht te houden. Deze richtlijn verplicht onder meer webwinkels om hun diensten toegankelijk te maken voor iedereen, ook voor mensen met een beperking. Vanaf juni 2025 wordt de wetgeving officieel van kracht.” “Dat lijkt ver weg, maar veel organisaties realiseren zich niet hoeveel kennis en inspanning het kost om een webwinkel toegankelijk te maken”, zegt Rian. Rian: “Om bewustwording te creëren rondom dit thema, onderzochten we de toegankelijkheid van 15 grote webwinkels uit het vakblad Twinkle100. Deze top 15, waaronder Bol.com, Coolblue en Albert Heijn, heeft vaak een voorbeeldfunctie voor andere webwinkels. We onderzochten het bestelproces van begin tot eind, van het accepteren van cookies tot het moment dat de bezoeker gaat betalen. Iedere stap uit het bestelproces beoordeelden we op onder meer toegankelijkheid voor schermlezers of voor mensen die geen muis gebruiken. De resultaten zijn opvallend. Veel webwinkels blijken nog niet toegankelijk voor mensen met een beperking, zoals blinden en slechtzienden. Zo is het bijvoorbeeld bij Jumbo onmogelijk om een bezorgmoment te kiezen met een toetsenbord of schermlezer. Op de website van Albert Heijn wordt onder meer niet alle informatie duidelijk voorgelezen voor schermlezers.” Taeke: “Vrijwel alle webwinkels gaven een eerlijke reactie op onze onderzoeksresultaten. Zo gaf HEMA aan het rapport serieus te nemen en een grote inhaalslag te willen maken op het gebied van webtoegankelijkheid. Bol.com benaderde ons direct met de vraag om een workshop te verzorgen voor het team. En naar aanleiding van ons onderzoek, nam IKEA een fulltime toegankelijkheidsexpert aan om verbeterstappen te zetten.”

Praktische tips voor ondernemers

“Doordat we het onderzoek heel specifiek richtten op het bestelproces, leverde het concrete aanknopingspunten op waar webwinkels mee aan de slag kunnen”, stelt Rian. “Ook draagt het onderzoek zichtbaar bij aan bewustwording rondom dit thema, want het werd al snel door de media opgepakt. En het biedt aanknopingspunten voor andere webwinkels en startende ondernemers. We brachten voor deze partijen een aantal snelle en structurele tips en oplossingen in kaart.”

Snelle oplossingen

• Zorg ervoor dat toetsenbordgebruikers altijd kunnen zien waar ze op een pagina zijn, wanneer ze met de tabtoets navigeren. Maak daarvoor gebruik van een visuele omlijning.

• Zorg in alle teksten voor een duidelijk kleurcontrast.

• Zet, naast een telefoonnummer, ook een e-mailadres of contactformulier op de website.

Structurele oplossingen

• Breng de hele klantreis in kaart, waaronder alle stappen die de gebruiker tijdens het bestelproces volgt. En zorg ervoor dat alle stappen uit dit proces toegankelijk zijn.

• Neem toegankelijkheid mee als uniform onderdeel van de kwaliteitscontrole van je webwinkel.

• Volg met het webteam trainingen in het toegankelijk ontwerpen en bouwen van de webwinkel en in het schrijven van toegankelijke webteksten.

• Combineer geen stappen in het bestelproces, maar zorg ervoor dat elk onderdeel een losse stap is.

• Voer gebruikerstesten uit met mensen die hulpmiddelen gebruiken om door een website te navigeren, om de toegankelijkheid van de webwinkel en het bestelproces te testen.

“Als ondernemers serieus met webtoegankelijkheid aan de slag gaan, openen zij hun deuren voor een veel grotere doelgroep”, zegt Taeke. Een vaak loyale doelgroep, die je met een ontoegankelijke webwinkel juist buitensluit. Toegankelijkheid zou daarom integraal onderdeel moeten zijn van een website of webwinkel. Op dit moment is dat nog niet het geval. Toegankelijkheid wordt vaak gezien als een subonderdeel dat webontwikkelaars niet of aan het einde van het ontwikkeltraject van een website of webwinkel meenemen. Rian: “Als ondernemers direct vanaf de start van hun merkontwikkeling het thema webtoegankelijkheid meenemen, kunnen ze hier al in hun kleur- of typografiekeuze rekening mee houden. Kleuren en typografie hebben bijvoorbeeld invloed op de leesbaarheid van webteksten. Dat voorkomt veel bijsturing in een later proces.”

E-learning en opleidingen

Taeke: “Een groot deel van de oplossing voor het toegankelijker maken van digitale diensten, ligt bij opleidingen. Op dit moment zien we vooral minors die ingaan op dit thema, terwijl het wat ons betreft hoort bij de basiskennis over webdesign en webdevelopment. Met ons nieuwe e-learningprogramma The A11Y Collective zetten we hierin zelf een eerste stap. Dit is een leerplatform voor iedereen die meer wil weten over webtoegankelijkheid. Van studenten tot ervaren webontwikkelaars. Op het platform bieden we verschillende onlinecursussen over toegankelijke webontwerpen, code en content. De uitleg geven we via video’s en teksten, waarna deelnemers oefenen met de geleerde stof. Onze ambitie met dit platform is het wereldwijd verspreiden van kennis en vaardigheden over webtoegankelijkheid. Daarom zijn onze masterclasses en cursussen in het Engels. Door kennis breed te delen, dragen we bij aan een toegankelijker internet dat iedereen kan gebruiken.”

Een internet voor iedereen

“Webtoegankelijkheid is een thema dat altijd blijft bestaan. Het internet is voortdurend in beweging en nieuwe ontwikkelingen vragen ons om onze kennis over toegankelijkheid steeds bij te spijkeren. Mede door ons toegankelijkheidsonderzoek onder webwinkels, zien we dat er bewustzijn ontstaat over het belang van online toegankelijkheid. De komende jaren blijven we bijdragen aan het delen en inzetten van onze kennis en expertise op het gebied van webtoegankelijkheid. Want de beperkte aandacht voor dit thema is geen onwil van webontwikkelaars en -ontwerpers, maar komt door gebrek aan kennis. Door ervoor te zorgen dat dit thema meer gaat leven en organisaties en opleidingen ermee aan de slag gaan, komen we steeds een stap dichter bij een gebruiksvriendelijk en toegankelijk internet voor iedereen”, aldus Rian.

Bekijk de resultaten van het webwinkelonderzoek via https://level-level.com/nl/webwinkel-onderzoek-2021/. Wil je hulp bij het toegankelijker maken van je website of webwinkel? Neem dan contact op met Level Level via mail@level-level.com.