ICANN is een van de belangrijkste organisaties voor het internet. De non-profitorganisatie beheert de root en beslist onder meer over de uitgifte van topleveldomeinen. Maarten Botterman is al vanaf 2010 aan ICANN verbonden en is sinds 2016 lid van de board. Tijdens de ICANN-meeting in Montreal op 7 november werd hij gekozen tot voorzitter van de board. Hij is de eerste Nederlander die deze prestigieuze positie bekleedt.
Hoe word je voorzitter van de board van ICANN? Staat er ergens een vacature?
Botterman: “Nee, er wordt geen vacature geplaatst. Elk jaar bespreekt de board van ICANN het voorzitterschap. Om in aanmerking te komen, moet je aangeven dat je geïnteresseerd bent. Dat heb ik gedaan. Tijdens onze workshop in september hebben de leden van de board, inclusief de nieuwe leden die vanaf november in de board zitten, besloten om mij te kiezen als voorzitter. Dat is op de ICANN-meeting in Montreal bevestigd met een formele stemming. Het is fijn dat ik voor dit moment twee maanden de tijd had om me voor te bereiden. Ik heb hiervoor nauw samengewerkt met Cherine Chalaby, de huidige voorzitter.”
Maarten Botterman (rechts), de nieuwe voorzitter van de ICANN-board
Wat maakt je geschikt voor deze functie?
Botterman: “Ik ben al heel wat jaren actief voor ICANN. In mijn nieuwe functie kan ik voortbouwen op de kennis en ervaring die ik in die tijd heb opgedaan als lid en voorzitter van de board van de Public Interest Registry en ander werk op het gebied van informatieveiligheid, internet governance, etc. En ik heb natuurlijk al 3 jaar ervaring als lid van de board van ICANN, waarin ik veel heb bijgedragen op het gebied van governance. Ik ben een bruggenbouwer en zoek altijd naar het gemeenschappelijk belang. Ik denk dat deze eigenschappen mij erg geschikt maken.”
Wat trekt je eigenlijk zo in ICANN?
Botterman: “Ik wil dat mijn kinderen in een betere wereld kunnen leven. Daarom wil ik graag bijdragen aan een internet dat de wereld dient. Een internet dat open en transparant is, waarin kennis en feiten worden gedeeld. Ik heb me in mijn carrière beziggehouden met telewerk, met social networks en met het internet-of-things, ik heb als ‘Scientific Officer’ in het Information Society Research Programma gewerkt voor de Europese Commissie. De maatschappelijke impact van de informatiemaatschappij en van nieuwe technologieën is een rode draad in mijn loopbaan. Internet governance is een sleutelaspect op dit gebied. Dat maakt ICANN zo interessant. Hier leveren we een belangrijke bijdrage aan een ondeelbaar, open en wereldwijd interoperabel internet. Daarnaast is er geen andere organisatie die zo werkt als ICANN, waar de belangen van landen, van bedrijven én van individuele internetgebruikers even zwaar wegen.”
Hoeveel macht heb je als chair van de board?
Botterman: “Binnen ICANN is de wereldwijde internetgemeenschap verantwoordelijk voor het ontwikkelen van beleid. De ICANN-organisatie voert dit beleid uit. De board heeft een toezichthoudende rol. We zorgen ervoor dat de dingen die gedaan moeten worden, ook echt gedaan worden. En dat dit op een legale en verantwoorde manier gebeurt. Als voorzitter van de board help ik de agenda te bepalen en zorg ik ervoor dat we ons werk goed en effectief doen.“
Hoeveel tijd ben je kwijt met deze functie?
Botterman: “Voorzitter van ICANN is bijna een fulltime job. Dus moet ik zeker in deze voorbereidingsperiode mijn agenda vrijmaken. Daarom neem ik bijvoorbeeld afscheid als voorzitter van de Raad van Toezicht van NLnet Foundation en stop ik met andere werkzaamheden, zoals voor het Institute for Accountability in the Digital Age en de IGF Dynamic Coalition on the Internet of Things. Ik ben ervan overtuigd dat deze organisaties zonder mij verder kunnen. De overdracht ging probleemloos. Ik kan me nu natuurlijk minder direct inzetten voor de Nederlandse internetcommunity, maar ik blijf altijd meepraten over zaken van algemeen belang. Misschien is het daarbij een voordeel dat ik straks nog beter geïnformeerd ben.”
Met welke uitdagingen krijg je te maken?
Botterman: “Belangrijke ontwikkelingen die we moeten aanpakken, zijn onder meer het verhogen van de stabiliteit en veiligheid van het systeem van unieke identifiers op het Internet. Dit vergt veel investeringen en veel inzet. We kunnen het ons niet veroorloven om niets te doen – criminelen zitten tenslotte ook niet stil. Er wordt gewerkt aan een mogelijke volgende uitgifte van nieuwe generieke topleveldomeinen (gTLD’s). We moeten zorgen dat we de lessen van de vorige uitgifte goed toepassen. Een ander groot onderwerp is de GDPR en de gevolgen hiervan voor de whois. We hebben een Strategisch Plan ontwikkeld voor 2020-2025, wat een integraal beeld brengt van waar we rekening mee moeten houden om onze missie goed te blijven uitvoeren. We zitten nu drie jaar na de IANA-transitie. Hoe blijven we op een effectieve manier samenwerken met de ICANN-community onder de nieuwe statuten? Het multistakeholder-systeem is extreem succesvol geweest. Het is van het grootste belang om dit model te borgen en ervoor te zorgen dat dit niet verzandt.”
Hoe belangrijk is het voor Nederland dat je voorzitter van de ICANN-board bent?
Botterman: “Ik zit er om het belang van de wereldwijde internetgemeenschap te behartigen, niet dat van Nederland. Ik hoop als voorzitter wel bij te dragen aan de goede naam van Nederland. En ik neem natuurlijk een Nederlandse mentaliteit mee. Nederlanders zijn vaak goed in samenwerken. Het zogenaamde ‘multistakeholderism’ zit ons in het bloed. We noemen het 'polderen'.”