“Mastodon als open en transparant alternatief voor gecentraliseerde sociale media”

Mastodon.nl

“In 2017 installeerde ik de opensourcesoftware van Mastodon en zette ik de server mastodon.nl op,” vertelt Maarten. “Totdat bekend werd dat Elon Musk de nieuwe eigenaar werd van Twitter, maakten maar een aantal mensen gebruik van deze server. Vanaf de overname gingen veel gebruikers op zoek naar een decentraal alternatief voor sociale media als Twitter. Inmiddels gaat het aantal gebruikers van Mastodon richting de 10 miljoen. De server Mastodon.nl heeft op dit moment ongeveer 40.000 gebruikers.”

Het belangrijkste verschil tussen Twitter en Mastodon is dat bij de laatste sprake is van een decentrale infrastructuur. Beslissingen kunnen niet vanaf een centrale plek worden gemaakt, terwijl dat bij Twitter wel mogelijk is. “Elon Musk kan Twitter in één keer van het internet verwijderen”, legt Maarten uit. “Met Mastodon is dit onmogelijk. Als één server binnen het netwerk uitvalt, blijven de andere servers gewoon doordraaien. Mastodon is van iedereen. Het is een open en transparant alternatief voor gecentraliseerde media. Iedereen kan de opensourcesoftware installeren op een eigen server en hierbij zelf een beleid en servicevoorwaarden opstellen. Beheerders van de servers zijn daardoor volledig onafhankelijk. De servers vormen een gezamenlijk netwerk met knooppunten die met elkaar zijn verbonden.”

Voor en door de Nederlandse community

“Met het project 'Mastodon voor de Nederlandse community - door de Nederlandse community’ onderzoeken we de mogelijkheden en toepassingen van het platform. Zo werken we onder meer aan uitleg over het opzetten en beheren van een eigen Mastodon-server en de regels die daarbij aan bod komen. Welke informatie en welk gedrag laat je bijvoorbeeld wel en niet toe binnen je eigen server? Daarnaast werken we aan een relay, een schakelaar,voor Nederlandse Mastodon-servers om met elkaar te kunnen verbinden.”

SIDN fonds steunt het pioniersproject ‘Mastodon voor de Nederlandse community - door de Nederlandse community’ dat begin 2023 van start ging. Het beschermen van de publieke waarden van het internet speelt een belangrijke rol bij Mastodon. In Nederland en daarbuiten is het platform een mogelijkheid tot een open, gedecentraliseerde community waarmee gebruikers meer grip kunnen krijgen op hun online-communicatie.

Mieke van Heesewijk, programmamanager bij SIDN fonds: “SIDN fonds steunt projecten die zich richten op publieke waarden en de maatschappelijke kant van het internet. Ook steunt het fonds projecten die eventuele negatieve effecten van het internet of internetmechanismen op onze samenleving tegengaan. Als decentrale opensourse infrastructuur biedt Mastodon de eindgebruikers autonomie en zeggenschap over het platform zelf.”

Een eigen Mastodon-server

Maarten: “De hoofdpagina van Mastodon bestaat uit 3 tijdlijnen. Op de standaardtijdlijn zien gebruikers alle berichten van personen die ze volgen, ook als deze van andere servers afkomstig zijn. Daarnaast is er een tijdlijn waarop alleen de berichten van gebruikers te zien zijn, die gebruikmaken van dezelfde server. De laatste tijdlijn toont berichten van gebruikers die lid zijn van dezelfde server en berichten van gebruikers die zij volgen. Daarom kan het interessant zijn om een server te beginnen rondom een specifiek thema of een geografie. Denk aan mastodon.art voor iedereen die geïnteresseerd is in kunst en creativiteit. Door de grote verscheidenheid aan verschillende servers, kunnen gebruikers zelf kiezen waar ze een account willen aanmaken. Gebruikers hebben zelf invloed op wat ze te zien krijgen op hun tijdlijn, zonder dat een algoritme dit voor hen bepaalt.”

“Met het opzetten van een eigen server is het ook mogelijk om de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van geplaatste berichten te vergroten. Zo zette de gemeente Amsterdam in januari 2023 de server social.amsterdam.nl online. Gebruikers die interesse hebben in het nieuws van de stad, kunnen dit hier volgen. Wel bepaalt de gemeente Amsterdam zelf welke gebruikers of partijen op deze server een account kunnen aanmaken, bijvoorbeeld alleen officiële kanalen van de gemeente. Zo is het voor gebruikers direct duidelijk dat alle berichten van deze server daadwerkelijk geverifieerd en betrouwbaar zijn”, aldus Maarten.

Wil je meer weten over Mastodon.nl en het project Mastodon voor de Nederlandse community - door de Nederlandse community? Neem dan contact op met Maarten den Braber via m@mdbraber.com of ga naar mastodon.nl.