ICANN49: wat gaat er nu met IANA gebeuren?

Enkele dagen voor de afgelopen ICANN-meeting in Singapore (24-27 maart 2014) verraste de Amerikaanse overheid de wereld met een persbericht dat invloed heeft op de internet governenance van de toekomst.

Hoe spannend was ICANN 52?

Amerikaanse overheid wil toezicht op IANA-functie opgeven

De Amerikaanse overheid verraste met het persbericht: 'NTIA announces intent transition key internet domain name functions'. Hierin kondigde de Amerikaanse overheid aan dat zij het toezicht op de IANA-functie en daarmee de root van het wereldwijde domeinnaamsysteem (DNS) wilde opgeven. ICANN werd daarbij aangewezen als de partij die een proces zou moeten inrichten om tot een structuur te komen waarbij de huidige rol van de National Telecommunications & Information Administration (NTIA) wordt vervangen.

Enige eis VS: de overheden mogen het toezicht niet overnemen

De VS laat verder nogal open waardoor NTIA zou moeten worden vervangen. Behalve algemeenheden als dat het breed gedragen moet worden, de stabiliteit en betrouwbaarheid van het DNS niet in gevaar mag brengen en het open karakter van het internet niet mag aantasten, wordt eigenlijk alleen geëist dat de oplossing er niet toe leidt dat overheden of een samenwerkingsverband van overheden het toezicht van de VS overnemen.

Tijdens ICANN brede discussie over meer dan alleen de rol van de NTIA

Het statement van de NTIA biedt daarmee een wel heel breed kader voor mogelijke oplossingen. Dit was goed te merken tijdens de ICANN-meeting waar het onderwerp in veel sessies terug kwam. Het leidde tot zeer brede en veelal langs elkaar heen lopende discussies over allerlei aspecten die verder en dichter bij de kern van het onderwerp kwamen. Wat daarbij zeker niet hielp, was dat ICANN vooralsnog zelf niet al te nadrukkelijk het voortouw lijkt te willen nemen. Hiermee willen ze  verwijten van vooringenomenheid of autoritair optreden vermijden. Veel discussies gingen dan ook veel verder dan alleen de vervanging van de rol van de NTIA met betrekking tot de IANA-functies.

Niet helder wat de IANA-functies precies inhouden

Bovendien bleek dat het voor veel mensen ook niet precies duidelijk is wat de IANA- functies inhouden en wat de rol van de NTIA met betrekking tot die functies is. Dat is ook niet altijd even helder. Je zou kunnen afgaan op de tekst van het IANA-contract (PDF) tussen het US Department of Commerce en ICANN uit 2012. Daarnaast is het echter de vraag of de overeenkomst tussen hetzelfde US Department of Commerce en VeriSign met betrekking tot het technisch beheer  van de root ook bij de discussie betrokken zou moeten worden.

Veel vragen over toezicht op het beheer door ICANN

Uiteindelijk lijkt het er om te gaan wie er in de toekomst toezicht gaat houden op het administratieve en technische beheer van de root door ICANN waarbij ICANN op haar beurt VeriSign voor een deel van het technisch beheer inhuurt. De uitdaging zit er vervolgens in dat dit toezicht ook een stok moet hebben  om ICANN mee te slaan als ICANN het om welke reden dan ook niet goed doet. Wie en onder welke voorwaarden zou je zo’n stok moeten geven en hoe ziet die stok er dan uit? En vervolgens, hoe waarborg je dat de houder van de stok de gegeven macht gebruikt op een wijze zoals deze bedoeld is? Het zal nog erg lastig worden om deze vragen in samenspraak met de hele wereld eenduidig te beantwoorden. ICANN heeft dan ook een behoorlijke uitdaging voor zich liggen.

Vooral praten over het proces om tot een oplossing te komen

Al met al bracht de ICANN-meeting helaas niet zoveel  duidelijkheid over wat er nu precies staat te gebeuren. In de openingssessie van de meeting gaf Fadi Chehadé, ceo van ICANN, ook al aan dat we op dit moment eigenlijk alleen nog maar zouden moeten praten over hoe het proces om tot een oplossing te komen er uit zou moeten zien. Een van de sprekers uit het publiek had het zelfs over het proces om tot een proces te komen.

NETmundial meeting geeft hopelijk meer duidelijkheid over proces en richting

Binnenkort zal vast wel een voorstel voor het proces worden gelanceerd. Ideeën hiervoor kunnen nog aan ICANN worden doorgegeven via het emailadres ianatransition@icann.org. Of ICANN daar echt wat mee gaat doen, is wel de vraag. Persoonlijk ga ik er nog steeds vanuit dat er al lang een plan is. En eerlijk gezegd lijkt mij dit ook wel wenselijk. Hopelijk wordt er op de NETmundial- meeting in Sao Paolo iets meer duidelijk over het proces en de richting.