Een transparante productreis van boer tot bord

Op weg naar een transparante toeleveringsketen

Er zijn allerlei keurmerken, waarmee bedrijven claimen dat hun product op een eerlijke wijze en onder goede omstandigheden is ontwikkeld. Maar hoe kan de consument controleren of dit ook echt zo is? Een groot deel van onze voedselketen is namelijk niet transparant. “Daarom startten we in 2016 de zoektocht naar een manier om met blockchaintechnologie bij te dragen aan een transparante toeleveringsketen”, vertelt Marten. “Uiteindelijk maakten we de stap naar de bouw van het platform Trace. Het platform geeft bedrijven de gelegenheid om hun producten te traceren, ketenpartners zichtbaar te maken en zo hun merkbeloften te verifiëren.”

Het platform is gebouwd met behulp van blockchaintechnologie. De gebruikers van het platform, bedrijven en ondernemers in de voedselindustrie, zijn zelf verantwoordelijk voor het invoeren van gegevens, het contact leggen met de boeren in hun keten en het vragen om hun toestemming. Dit is zowel digitaal als via een formulier of transactiebon mogelijk. “Het systeem achter Trace is toegankelijk ingericht, zodat bedrijven die het gebruiken zelf onderdelen in het systeem kunnen aanpassen”, zegt Marten. “Iedere partner in de keten van een product beheert zo haar eigen deel van de gegevens. Door de blockchaintechnologie zijn gegevens die zijn toegevoegd niet te veranderen of te verwijderen. Hoewel dit niet betekent dat alle informatie in de blockchain waar is, wordt het een stuk moeilijker om gegevens te hacken of te vervalsen. Blockchain is dus een klein, maar belangrijk onderdeel van de traceerbaarheid van producten. Het dient ook als middel om alle transacties in de toeleveringsketen te registreren en het geeft een transparanter beeld van een proces. Het systeem zorgt ervoor dat risico’s worden afgedekt”, legt Marten uit.

De kracht van blockchaintechnologie

Door gebruik te maken van Trace, geven bedrijven de consument een transparant beeld van hun producten en toeleveringsketen. Je zegt als ondernemer niet alleen dat je product traceerbaar, eerlijk en organisch is: je laat het ook daadwerkelijk zien. “Dat houdt in dat het bedrijf zelf haar verhaal, dat bestaat uit de data uit de keten, op een eigen pagina binnen het platform van Trace kan vormgeven en verspreiden. Trace is daarmee de laatste schakel in het verhaal van jouw merk of organisatie, die je met al jouw consumenten kunt delen.” Via een QR-code of link komen consumenten die een product kopen op deze pagina terecht, waarop de hele productgeschiedenis zichtbaar is. Trabocca, een Nederlandse koffie-importeur, is een van de eerste gebruikers van Trace. Dit bedrijf hecht waarde aan transparantie en laat door middel van Trace zien hoe de reis van haar koffie - van de boeren in Ethiopië tot in de koffiebar - eruitziet. Dankzij Trace is de koffie van Trabocca nu 100 procent traceerbaar. En dankzij die traceerbaarheid, werden de producten van Trabocca meer waard. Consumenten kopen sneller een product dat transparant is: waarvan je weet waar het vandaan komt, wat erin zit en hoe het gaat met de mensen die het produceerden. Deze gegevens voegen waarde toe aan het product en dragen bij aan het consumentenvertrouwen”, aldus Marten.

Traceerbaarheid is waardevol

Of je nu als groot of klein bedrijf actief bent in de voedselindustrie, iedereen kan gebruik maken van Trace. Fairfood biedt op het platform drie soorten pakketten. Hierdoor kunnen zelfs kleine ondernemers of boeren met minimale technologische middelen gratis via een telefoon toegang krijgen tot Trace. Zij kunnen zo claims van bedrijven verifiëren, zien waar hun koffie naartoe gaat en achterhalen welke transacties er plaatsvinden.

De rol van SIDN fonds

“SIDN fonds steunde ons in de allereerste fase, waardoor ze het voor ons mede mogelijk maakte om de eerste stap te zetten. De financiering die SIDN fonds vervolgens bood voor dit platform, zorgde ervoor dat we de technologie van Trace toegankelijk konden maken voor bedrijven. Dat betekent dat bedrijven nu, zonder veel tussenkomst van ons, zelf wijzigingen kunnen doen in het systeem en de vormgeving van hun eigen pagina bepalen. De bijdrage van SIDN fonds is hierdoor ontzettend waardevol in de doorontwikkeling en het toegankelijk maken van ons platform”.

“SIDN fonds is erg enthousiast over wat Fairfood heeft gerealiseerd met de ontwikkeling van Trace binnen de call Blockchain for Good”, vertelt Mieke van Heesewijk, programmamanager bij SIDN fonds. “Fairfood heeft aangetoond dat blockchaintechnologie een grote meerwaarde heeft bij de traceerbaarheid en transparantie van de toeleveringsketen. Op die manier is het voor de consument mogelijk om meer te weten te komen over producten. Is het product bijvoorbeeld biologisch of krijgt de boer een eerlijke prijs? We zien de verdere ontwikkelingen van het platform Trace met veel vertrouwen tegemoet.”

Het toekomstbeeld

“Een belangrijke volgende stap die we met Trace willen maken, is het verder versimpelen van de tool, zodat ook kleine bedrijven voor een lage prijs en zonder onze hulp hun eigen producten kunnen traceren. Ons ultieme doel is bedrijven zover krijgen dat ze de boer meer gaan waarderen en ervoor zorgen dat de waarde in de portemonnee van de boer beland”, stelt Marten. “Met Trace geven we de boer niet alleen de rol van producent, maar ook de rol van dataproducent om het verhaal achter het product te creëren. Hij verdient het eveneens om voor dat mooie merkverhaal te worden betaald.”