Na een indrukwekkende carrière bij de politie maakte Patricia Zorko in 2015 de overstap naar het ministerie van Justitie en Veiligheid. Als plaatsvervangend Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en directeur Cyber Security is ze daar onder meer verantwoordelijk voor Alert Online, de campagne die onderdeel uit maakt van de Europese Cybersecurity Maand oktober. SIDN is al jaren partner van Alert Online en we gingen in gesprek met Patricia Zorko over het succes van de bewustwordingscampagne.
Hoe kwam Alert Online tot stand?
Zorko: “De hack van Diginotar in 2011 schudde Nederland behoorlijk wakker. Deze crisis had immers impact op de continuïteit van overheidsdienstverlening. We beseften ons dat onze digitale weerbaarheid omhoog moest, om volgende digitale crises te voorkomen. Nu weten we dat de mens een belangrijke schakel is in digitale veiligheid. Daarom besloten we stappen te nemen om de bewustwording te verhogen. Alert Online is geïnitieerd om burgers, overheden en organisaties bewust te maken van digitale gevaren en handelingsperspectief te bieden over hoe zij hun digitale veiligheid kunnen verbeteren. Daarbij konden we ons niet op een bepaalde groep burgers, bedrijven of organisaties richten. Cyber gaat immers voorbij aan organisatiegrenzen.”
Alert Online wordt gemaakt door een grote groep samenwerkingspartners. Waarom is er niet voor een meer centrale aanpak gekozen?
Zorko: “Digitale veiligheid is een opgave voor ons allemaal. Elke inzet van elke samenwerkingspartner is daarom belangrijk. Organisaties kennen hun eigen medewerkers het beste en weten waar binnen de organisatie behoefte aan is. Door organisaties te faciliteren met de Alert Online Toolkit, met daarin bewustwordings-materialen, vergroot je het bereik van de belangrijke boodschap van digitaal veilig handelen. Daarnaast kunnen organisaties elkaar versterken in hun aanpak. Natuurlijk zijn er sommige organisaties met een bijzondere verantwoordelijkheid omdat zij binnen onze vitale infrastructuur vallen. SIDN is hier een voorbeeld van. Deze organisaties hebben een bijzondere verantwoordelijkheid om hun medewerkers bewust te maken van digitale gevaren.”
Wat heeft Alert Online tot nu toe bereikt?
Zorko: “Veel organisaties zijn aan de slag gegaan met bewustwordings-initiatieven. Dat is mooi om te zien! Er is veel materiaal ontwikkeld dat door organisaties wordt gebruikt. Bijvoorbeeld de Alert Online Escaperoom, waarmee medewerkers met een spel bewust worden gemaakt van digitale gevaren. Ook de inzichten die we hebben opgedaan vanuit het jaarlijkse Alert Online bewustzijnsonderzoek zijn belangrijk.”
Wat zijn de belangrijkste conclusies van het onderzoek van dit jaar?
Zorko: “De resultaten worden stapsgewijs gepresenteerd tijdens de cybermaand oktober. Ik kan daarom nog niet alles prijsgeven. Maar de voornaamste bevinding is dat de kennis van Nederlanders over digitale en online veiligheid gestaag toeneemt. Tweederde van de Nederlanders vindt zijn kennis over digitale veiligheid voldoende en ruim de helft neemt maatregelen na een cyberaanval. Een stijging ten opzichte van vorig jaar. Aandacht voor bewust online gedrag loont dus.”
Welke activiteiten staan er dit jaar op het programma?
“Teveel om op te noemen. Tot mijn vreugd zie ik een volle agenda op de Alert Online-website. Van congressen en informatiesessies tot aan webinars. Als Rijksoverheid zijn we de hele maand oktober actief. Zo organiseren we onder meer de ONE Conference, start er een landelijke campagne (‘Eerst Checken dan klikken’) en eind oktober organiseert het ministerie van Binnenlandse Zaken een cyber-oefening die zich richt op incidenten waarbij digitale dienstverlening van de overheid uitvalt. We trappen de maand af met de Kick Off voor de partners op 26 september. Voor deze bijeenkomst worden de Alert Online-partners uitgenodigd en hier gaan we verder in op de resultaten van het Nationale Bewustzijnsonderzoek. Deze bijeenkomst is een goede gelegenheid voor organisaties om informatie uit te wisselen over hun aanpak. We kunnen veel van elkaar leren!”
Cybercrime neemt toe. Wat betekent dit voor Alert Online?
Zorko: “Dat betekent dat de boodschap van Alert Online alleen maar relevanter wordt. Uiteraard moeten we cybercrime op verschillende manieren aanpakken. Via opsporing én via preventie. We willen zoveel mogelijk voorkomen dat mensen en organisaties slachtoffer worden. Dat kan door goed bewust te zijn van wat je online doet en door te kiezen voor goede beveiliging. Daarbij kan je bijvoorbeeld denken aan sterke wachtwoorden en het tijdig updaten van je software. Wie hier meer informatie over wil, kan terecht op veiliginternetten.nl en alertonline.nl”.
Is er sinds 2012 iets veranderd aan Alert Online?
Zorko: “Ik ben blij dat Alert Online als bewustwordings-initiatief niet meer op zichzelf staat. Denk aan veiliginternetten.nl, en aan campagnes als ‘Maak het ze niet te makkelijk’ en ‘Eerst checken, dan klikken’. Maar ook het Digital Trust Center is een mooi initiatief om ondernemers te helpen bij veilig digitaal ondernemen. Daarnaast zijn veel organisaties en bedrijven zelf aan de slag gegaan richting hun medewerkers. De kracht van Alert Online zit wat mij betreft in de verdere versterking, facilitering en stimulering, van het partnernetwerk. Hoe kunnen al die initiatieven elkaar zo goed mogelijk aanvullen en versterken? De komende jaren verwacht ik dus een steeds grotere focus op het partner-netwerk en de faciliterende en stimulerende rol richting de partners.”
Benieuwd naar alle activiteiten tijdens Alert Online? Kijk op alertonline.nl.